Sadziec konopiasty (Eupatorium cannabinum), roślina z rodziny astrowatych, występująca w Europie, Azji i Afryce Północnej. Spotykana zwykle na terenach podmokłych, w pobliżu rzek, stawów, wzdłuż potoków. Kwitnie od czerwca do września.
Surowcem zielarskim jest kwitnące ziele – liście i kwiaty (Herba Eupatorii) a także korzeń sadźca (Radix Eupatorii).
Roślina charakteryzuje się gorzkim i ostrym smakiem w związku z zawartością eupatoriopikryny, laktonu seskwiterpenowego. Korzenie wykopuje się od kwietnia do czerwca, przed kwitnieniem. Zbiór kwiatów odbywa się od czerwca do września.
Spektrum działania ziela sadźca jest dość szerokie, warto się zatem bliżej przyjrzeć roślinie. To jedno z tych ziół, na które powinny zwrócić szczególną uwagę kobiety mające problemy ginekologiczne.
Zaleca się stosowanie korzenia lub ziela (zarówno świeżego jak i suszonego) przy dolegliwości takich jak:
– stany grypowe
– przeziębienie
– zapalenie górnych dróg oddechowych
– zapalenie oskrzeli
– zapalenie pęcherza moczowego
– choroby nerek
– choroby kobiece (jajników, jajowodów, stany zapalne macicy, problemy z miesiączką)
– schorzenia wątroby
– -//- pęcherzyka żółciowego
– -//- śledziony
– reumatoidalne i zesztywniające zapalenie stawów
– leczenie i profilaktyka kamicy żółciowej oraz przerostu prostaty
Według medycyny ludowej szczególnie korzeń sadźca w postaci wodnych wyciągów, stosowany jest przy leczeniu kolki żółciowej, zastojów żółci, zapalenia pęcherzyka żółciowego oraz obrzęku wątroby. Odwar z korzeni działa rozkurczowo, żółciopędnie i przeciwzapalnie.
Co ciekawe – wodny wyciąg działa ochronnie na miąższ wątroby, pomimo że zawiera alkaloidy pirolizydynowe.
Stosowanie zewnętrzne (najlepiej napar na świeżym zielu) do okładów na siniaki, wypryski, obrzęki, obrzęki nóg, problemy skórne (świerzb), płukanki przy zapaleniu dziąseł.
Napar: 1 łyżkę ziela zalać szklanką wrzącej wody, zaparzać 20 min, pić 2-3 razy dziennie po 100 -150 ml.
Działanie: rozkurczowe, przeciwbólowe, żółciopędne, przeciwzapalne, przeciwobrzękowe i immunostymulujące.
Odwar: gotować korzeń lub ziele 15-20 minut na wolnym ogniu, dawkowanie jak wyżej.
Nalewka: świeże lub suszone ziele zalać alkoholem 40% (w proporcji 1:5) wytrawiać co najmniej przez tydzień.
Zażywać 3 razy w ciągu dnia po 4-5 ml
Macerat: świeże ziele zalać wodą 1:1 (macerować 8 godzin), zażywać 3 razy dziennie po 5 ml. Może być zamrożony w kostki lodu po 5 ml lub zakonserwowany alkoholem 40% 1:1 (10 ml 3 razy dziennie).
Napar i odwar z ziela lub korzenia może na niektórych działać przeczyszczająco.
Uwaga : przedawkowanie preparatów z tej rośliny może spowodować wymioty lub biegunkę.
Kobiety ciężarne i karmiące nie mogą zażywać preparatów z sadźca ze względu na obecność substancji genotoksycznych, teratogennych, embriotoksycznych i cytotoksycznych.
We francuskich publikacjach na temat ziół, znalazłam jeszcze informacje, co do stosowania rośliny przy problemach z cellulitem i trądzikiem różowatym.
Popularne nazwy z jakimi można się tu spotkać to ziele czy trawa Św. Kunegundy lub konopie wodne. Sokiem z rośliny naciera się zwierzęta, aby odstraszyć owady.
Wywar przeciw cellulitowi : 30 gramów korzenia lub ziela na 1 litr wody. Gotuj 10 minut, przefiltruj. Przytrzymaj kompres przez 3 do 4 minut. Powtórzyć 3 razy.
Przeciw trądzikowi różowatemu należy stosować letnie okłady z wywaru od 1 do 2 minut, 2 razy dziennie.
Żródła tekstu: ”Medycyna dawna i współczesna” Dr H. Różański, ”Secrets d’une herboriste” Marie-Antoinette Mulot, ”Livre des bonnes herbes” Pierre Lieutaghi.