Lawenda wąskolistna (lavandula angustifolia), półkrzew należący do rodziny jasnotowatych dorastający do ok. 60 cm wysokości.
Kwitnienie od czerwca do września.
Roślina pochodzi z południowej Europy gdzie w stanie naturalnym porasta suche, wapienne zbocza. Uprawiana w wielu europejskich krajach tj. Francja, Włochy, Hiszpania, Anglia również i w Polsce.
Lawenda ma silny i przyjemny zapach, jest rośliną miododajną. Szczególnie uwielbiana przez trzmiele.
Zawiera olejek lotny (do 3%), garbniki, związki trójterpenowe, pochodne kumarynowe, antocyjany, kwasy organiczne, fitosterole, sole mineralne.
Lawendę pozyskuje się z upraw.
Surowcem zielarskim są kwiaty, liście.
Często stosowany jest olejek z kwiatów.
Zbiór, suszenie, przechowywanie
Roślinę zbieramy w suchy dzień, w początkowej fazie kwitnienia, gdy większość kwiatów jest jeszcze w pączkach.
Rozkładamy cienką warstwą i suszymy w przewiewnym i zacienionym miejscu w temperaturze otoczenia lub suszarni do 35 stopni Celsjusza.
Wysuszony surowiec przechowujemy w szczelnych opakowaniach w miejscu ciemnym i suchym.
Działanie
Lawenda działa wzmacniająco na system nerwowy, pobudza krążenie, działa rozkurczowo, uspokajająco, wiatropędnie, bakteriostatycznie, żółciopędnie i przeciwbólowo.
Zastosowanie
W medycynie:
Wewnętrznie – napary zalecane w zaburzeniach trawiennych, pobudzeniu nerwowym, depresjach, bezsenności, bólach głowy.
Zewnętrznie – naparów używa się w stanach zapalnych jamy ustnej i bólach gardła w formie płukanek, także przy nieświeżym oddechu.
Parę kropli olejku lawendowego dodanych do oleju nośnikowego ( np. oliwa, olej słonecznikowy), stosuje się do nacierania przy bólach mięśniowych, przeziębieniach.
Inhalacje z dodatkiem olejku zaleca się w schorzeniach górnych dróg oddechowych. Olejek lawendowy zaleca się przy cellulicie, rozstępach skóry, stanach zapalnych skóry, trądziku, łupieżu suchym.
Olejek można stosować również na ukąszenia owadów, na oparzenia słoneczne (wymieszać z niewielką ilością wody) i przy migrenie (10 kropli olejku rozmieszać w 25 ml oleju).
Według dr Różańskiego olejek lawendowy eteryczny zażywać 2-3 razy dziennie po 4 krople na miodzie. Pomaga przy kaszlu i przeziębieniu, zapaleniu zatok, nieżycie nosa. Można łączyć z olejkiem cedrowym, pichtowym, cyprysowym oraz z prawdziwym srebrem koloidalnym (krople, syrop) w infekcjach opornych na antybiotyki.
W kosmetyce:
Olejku lawendowego używa się do produkcji kosmetyków (perfumy, płyny do kąpieli, mydła, kremy, toniki).
Ziele stosuje się też jako składnik mieszanek do pielęgnacji włosów przetłuszczających się.
Roślina szczególnie polecana do pielęgnacji skóry wrażliwej.
Lawendę dodaje się do kąpieli relaksujących.
W kuchni:
Kwiaty można kandyzować i używać do dekoracji ciast.
Można zrobić aromatyzowaną sól lub cukier. Do słoika z cukrem lub solą włożyć kilka kwiatów lawendy lub pociętych gałązek i odstawić na ok. 2 tygodnie, od czasu do czasu potrząsnąć słojem. Następnie wyciągnąć ziele przed użyciem.
Listki również wykorzystuje się w kuchni, jako dodatek do potraw, szczególnie mięsnych.
Suszona lawenda jest bardziej aromatyczna niż świeża. Należy uważać aby nie przesadzić z ilością podczas dodawania do potraw.
Gałązki lawendy wrzucone do ognia podczas pieczenia mięsa na ruszcie, nadadzą potrawie przyjemnego aromatu.
Uwaga!
Ziela nie należy stosować przy chorobie wrzodowej, schorzeniach wątroby i nerek.
W okresie ciąży nie należy stosować olejku lawendowego.
Zrób własny olej lawendowy (przepis)
- Wypełnij słoik świeżymi kwiatami lawendy.
- Doprowadź do wrzenia olej (np. migdałowy, sezamowy, słonecznikowy, oliwa z oliwek). Zdejmij olej z ognia.
- Zalej kwiaty gorącym olejem i zakręć słoik.
- Umieść słoik w ciemnym miejscu, na co najmniej miesiąc. Potrząsaj słojem raz dziennie.
- Odcedź kwiaty i przelej olej do ciemnej butelki.
Okres trwałości oleju lawendowego to 6 miesięcy.
Źródło informacji: “Zielarnia” jak czerpać ze skarbów natury